โดย K. Pijaya
เขียนไว้ ประมาณปี 2004
ปลูก Haworthia ในเมืองไทย
ก่อนอื่นขอบอกไว้ก่อนว่ากระผมไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญในเรื่องนี้ที่มีประสบการณ์มากมายอะไร
หากจะเทียบกับผู้ปลูกท่านอื่นหลายท่าน
แต่ก็อยากเขียนเกี่ยวกับสกุลนี้เพราะความชอบ
ส่วนตัวบวกกับการที่อยากจะให้มีผู้ที่หันมาสนใจปลูกกับไม้ในสกุลนี้มากขึ้น
อย่างไรก็ตาม
ท่านผู้อ่านโปรดเข้าใจว่าผมเขียนคอลัมน์นี้ขึ้นจากการค้นคว้าและประสบการณ์หลังจากลอง
ผิดลองถูก
แต่ก็ยังคงทดลองชนิดและวิธีเลี้ยงใหม่ๆ กับไม้สกุลนี้อยู่ ดังนั้นข้อมูลในนี้อาจจะ
ยังไม่ใช่ข้อมูลที่ถูกต้องและครบถ้วนที่สุด
แนะนำชนิดพันธุ์
นิดหน่อยเกี่ยวกับการจำแนกสกุลนี้ Haworthia จัดอยู่ในวงศ์
Asphodelaceae ซึ่งรวมเอา
พืชใบเลี้ยงเดี่ยวเช่น Aloe, Gasteria, Astroloba ไว้ด้วยกัน
Haworthia นั้นมีมากมาย
หลายชนิดหลายformซึ่งจะบอกจำนวนชนิดที่แน่นอนก็ไม่ง่ายเนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงของ
ชื่ออยู่ตลอดเวลาในวงการพฤกษศาสตร์
แต่นั่นไม่สำคัญ หากท่านต้องการสะสมพืชสกุลนี้อย่าง
จริงจัง แหล่งที่มา(locality data)และcollection number คือสิ่งสำคัญ
เนื่องจากข้อมูลเหล่า
นี้ไม่เหมือนชื่อเพราะไม่มีวันเปลี่ยนแปลง
สกุล Haworthia นั้นแบ่งได้เป็น3
สกุลย่อยๆตามลักษณะของดอก คือ
* subgenus
Haworthia (เช่น H. arachnoidea, H. retusus, H. truncata ฯลฯ)
* subgenus
Hexangularis (H. limifolia, H. attenuate, H. venosa, ฯลฯ)
* subgenus Robustipedunculares (H. pumila, H. marginata, ฯลฯ)
ความยากง่ายของการปลูกเลี้ยงในสภาพอากาศเมืองไทยนั้น
แตกต่างกันอย่างมากใน
แต่ละชนิดแต่ละฟอร์ม
แม้แต่บางทีไม้คนละต้นแต่ชนิดเดียวกันยังยากง่ายไม่เท่ากัน
พันธุ์ต่อไปนี้เป็นตัวอย่างของชนิดพบว่าที่เลี้ยงง่าย
โตเร็วและขยายพันธุ์ง่าย และแนะนำ
สำหรับผู้เริ่มต้น:
 |
H. cooperi (ยกเว้น var. venusta)
H. cymbiformis
H. emelyae var. comptoniana
H. magnifica var. acuminata
H. pygmaea var. pygmaea
H. retusa
H. turgida
|
 |
H. attenuata
H. coarctata
H. faciata
H. glauca
H. limifolia
H. nigra
H. reinwardtii
H. venosa
H. viscosa
|
ชนิดต่อไปนี้สวยน่าสนใจในความคิดผม
ถึงแม้บางชนิดจะเลี้ยงไม่ง่ายนัก แต่ก็ยอมเสี่ยงปลูก:
H. bayeri
H. bolusii
http://pijaya.tripod.com/sitebuildercontent/sitebuilderpictures/haworthia/bolusii1.jpg
H. cooperi var. venusta
H. emelyae
H. mirabilis
H. mutica
H. parksiana
H. pygmaea ver. Argenteo-maculosa
H. semiviva
H. springbokvlakensis
H. truncate
H. bruynsii
H. koelmaniorum
H. sordida
H. pumila
H. marginata
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
และอย่าลืมว่ามีที่เป็นไม้ cultivar กับ
hybrid ต่างๆ
ที่น่าสนใจอีก อย่างเช่นที่พัฒนาสายพันธุ์กัน
ออกมา ในประเทศญี่ปุ่น
กระผมเองไม่ค่อยมีโอกาสที่จะได้ลองปลูกไม้เหล่านี้กะเขาจึงขอเว้นไว้
ให้ผู้รู้เขียนกันต่อไปครับ
ชนิดต่อไปนี้เลี้ยงยากถึงยากสุดๆ เน่าเป็นว่าเล่นเลย:
H.
arachnoidea
H. emelyae
var. emelyae
H.
floribunda
H.
lockwoodii
H. magnifica
var. splendens
H. marumiana
H. mirabilis
H. mucronata
H. nortieri
H. pubescens
การดูแล
จริงๆ
แล้วก็ไม่มีอะไรมาก
หากท่านเข้าใจการปลูกแคคตัสแล้ว
การดูแล Haworthia
ก็เหมือนกัน เพียงแต่ระวังอย่าให้แดดแรงมากๆ
เนื่องจากใบอาจไหม้ ไม่สวย และจะทำ
ให้โตช้า
ทางที่ดีหาอะไรมาพรางกรองแสงนิดหน่อยจะดีกว่า ความสว่างนั้นควรพอเหมาะ
แต่ก็กะเอาก็พอ
เพราะหากมืดมากจะทำให้ไม้ยืดเสียฟอร์ม ต้นที่ผมเลี้ยงไว้ให้โดนแดด
ตรงๆตอนเช้าไม่กี่ชั่วโมง
รู้สึกก็อยู่ได้ไม่มีปัญหายืด สิ่งสำคัญที่ควรรู้คือยิ่งให้แสงมากยิ่ง
จะทำให้สีใบฉูดฉาดขึ้น ตัวอย่างเช่นที่เห็นใน H. emelyae ที่ขึ้นสีแดงให้เห็น.
อีกอย่างที่
สำคัญ
มากคือการถ่ายเทของอากาศในที่ปลูกอากาศต้องถ่ายเทดี มีลมเบาๆพัดผ่านยิ่งดี
ไม่ควรให้อากาศร้อนอับชื้นเนื่องจากจะทำให้ไม้เน่าที่แกนกลางได้ง่าย
โดยเฉพาะในชนิด
ที่เลี้ยงยากๆ
ดินที่ใช้นั้นควรเป็นดินที่โปร่งมาก เราสามารถทำขึ้นได้ง่ายโดยการเอาดิน
แคคตัส
ที่มีขายกันสูตรไหนก็ได้มาผสมหินภูเขาไฟที่ทุบแล้ว (เม็ดเล็ก) แล้วผสมไปใน
อัตราส่วน 1:2
ดินกะหินภูเขาไฟแค่นี้ก็ได้ดินที่ช่วยให้ Haworthia ที่ว่ายากๆนั้น ยอมหยั่ง
รากแล้ว มิฉะนั้นหากดินแน่นทึบเกินไป Haworthia หลายๆชนิดไม่ยอมออกรากได้เต็มที่
เช่นพวกที่มีรากขนาดใหญ่เช่น H. emelyae, H. truncata. กระถางที่ใช้ก็ควรมีขนาด
ใหญ่พอควรเนื่องจากHaworthia หลายชนิดเป็นพืชที่มีระบบรากค่อนข้างใหญ่
(ยกเว้นบาง
ชนิดที่มีแต่รากฝอยเช่น cymbiformis, attenuata, H.venosa) จึงควรให้กระถางที่ใหญ่
หน่อยเมื่อเทียบกับแคคตัสแล้ว จะเลือกเป็นplasticก็ได้แต่กระถางดินเผาก็เป็นตัวเลือกที่ดี
เนื่องจากอุณหภูมิของดินจะเย็นกว่าและจะแห้งเร็วกว่า
การให้น้ำควรให้จนชุ่มแล้วรอดินแห้งจึงรดครั้งต่อไป
Haworthia หลายชนิดเจริญเติบโต
ได้ดีถ้าอากาศเย็นนิดๆ
และจะพักตัวในช่วงที่อากาศร้อนมากๆ หน้าหนาวกะหน้าฝนเรา
สามารถรดน้ำตามปรกติและจะสังเกตว่าไม้จะโตเร็วและตึงขึ้น
หน้าร้อนควรให้น้ำน้อยลง
สองอาทิตย์ครั้งก็พอ
มิเช่นนั้นรากหายหมดมิรู้ด้วยนะ
หากไม้ของท่านเสียรากไปหมดเหลือแต่ต้นเปล่าๆไม่ต้องตกใจ
เอาขึ้นมาทำความสะอาด
ข้างไต้โดยดึงรากเก่าที่เน่าออก
แล้วรอให้แผลต่างๆแห้งแล้วลงปลูกในดินใหม่อย่าใช้ดินเก่า
รดน้ำตามปรกติเดี๋ยวก็ออกราก จะเร็วจะช้าขึ้นอยู่กับอุณหภูมิและความยากง่าย
แค่นี้ก่อนหากไครสงสัยอะไรก็ mail pijaya@hotmail.com มาละกันเดี๋ยวจะพยายามตอบ
ให้ครับ
ว่าจะเขียนเกี่ยวกับการผสมและการเพาะเม็ดHaworthia แต่ไว้คราวหน้าละกันครับ
ดูรูปต้นไม้ที่บ้านได้ที่: http://community.webshots.com/user/pijaya
Pijaya มี Link ที่น่าสนใจเกี่ยวเนื่องกับ
Haworthai ดังนี้ค่ะ
http://pijaya.tripod.com/cacti/id8.html
http://www.haworthia.com/
http://groups.yahoo.com/group/Haworthia/
สวนบางสะพาน
Haworthia
Genus โดยคุณ WEE 09/02/09
